Frenectomie Kinderen

Restrictieve tong- en lipriemen worden tijdens de babyjaren zeker niet altijd opgemerkt of gediagnosticeerd en kunnen later in het leven als kind meer en meer tot uiting komen in met verschillende symptomen.

Mensen zijn namelijk zeer adaptief en gaan al snel compensatiemechanismen ontwikkelen om toch nog te kunnen leven met een te korte tong-riem. Langzamerhand beginnen er vaak falingen te ontstaan in de compensatietechnieken en wordt dan later een diagnose gesteld van orale restrictieve weefsels.

De impact van restrictieve tong- en lipriemen

Spraak

Restrictieve tong- en lipriemen kunnen vele symptomen veroorzaken zoals frustratie met communicatie, moeilijke verstaanbaarheid, moeite met snel spreken, stotteren, spraakvertraging, mompelen, stil praten,…

Slaap

Bij een te korte tongriem kan de slaap sterk beïnvloedt worden doordat de tong de neiging heeft om naar achter in de keel te vallen tijdens diepe slaap. De kwaliteit van de slaap lijdt hier enorm onder en vaak wordt er ook snurken of zwaar ademen bij het slapen opgemerkt.

Voeding

Kinderen met een beperkte mobiliteit van de tong door een tongriem kampen vaak met zaken als verslikken, moeite met stukjes eten, traag eten en moeite hebben met bepaalde texturen van voeding, neiging tot het eten van veel kleine beetjes voeding doorheen de dag,…

Spanning

De tong is verbonden met zeer veel bindweefsel in het gelaat, de nek en het bovenlichaam. Indien er een restrictieve tongriem aanwezig is, kan dit spanning en pijn veroorzaken in het volledige bovenlichaam en zelfs hoofdpijn veroorzaken.

Tandpositie

Bij een tongriem zal de mond suboptimaal ontwikkelen en vaak te klein zijn. Hierdoor ontstaat er makkelijk een kruisbeet, een smalle bovenkaak en tanden die te weinig plaats hebben om door te breken. Het tandenpoetsen bij een lipriem kan tevens pijnlijk zijn voor het kind.

Gezichtsontwikkeling

Bij een tongriem zal de mondholte vaak onvoldoende goed groeien. Dit veroorzaakt een smalle bovenkaak en een smalle interne neuswegdoorgankelijkheid. Hierdoor ontstaat er op termijn moeite met neusademhaling. Dit geeft al snel neiging tot chronische mondademhaling, wat nefast is voor een correcte en optimale zuurstofinname.

Kinderen zijn snel groeiend wezentjes. Wanneer de groei deels verstoord wordt door een lage tongpositie, kan de groei van het gelaat sterk beïnvloedt worden. Een lage tongpositie door bijvoorbeeld een te korte tongriem, verhoogt de kans tot chronische mondademhaling. Hieronder kan u het verschil in de ontwikkeling van het gezicht bij een neusademhaler versus een mondademhaler zien.

Mijn dochter heeft jaren onopgemerkt met een te korte tongriem rond gelopen. Sinds de frenectomie slaapt ze veel vaster en wordt ze ’s ochtends frisser wakker. Het eten lijkt ook beter te gaan. Ze probeert nieuwe voeding.

Annelore, 6 jaar

Onze behandelaanpak

deze niet gebruiken aub

Your content goes here. Edit or remove this text inline or in the module Content settings. You can also style every aspect of this content in the module Design settings and even apply custom CSS to this text in the module Advanced settings.

Intake

Op de eerste afspraak onderzoeken we de volledige mond. We kijken naar de bewegelijkheid en functie van alle weefsels en stellen vragen aan de ouders, samen met een uitvoerige medische en functionele vragenlijst om een volledig beeld te krijgen.

Wanneer een frenectomie is aangewezen en gewenst is door de ouders, worden er al oefeningen gegeven die reeds enkele dagen voor de ingreep dienen uitgevoerd te worden bij het kind.
De afspraak voor de frenectomie-ingreep wordt dan ook meteen vast gelegd.

Frenectomie behandeling

De frenectomie behandeling wordt uitgevoerd door middel van een CO2-laser. De plaatsen van de restrictieve frenula worden op voorhand verdoofd met een gel ter voorverdoving. We laten de voorverdoving even inwerken en brengen dan via een klein prikje de diepere verdoving aan.
De behandeling met de laser zelf duurt maar enkele minuten.

Het is belangrijk om 3 volle weken na de behandeling stretchoefeningen uit te voeren, die aan de ouders worden getoond. Deze oefeningen dienen 2-3x per dag te worden gedaan om de wondes op een correcte manier te laten genezen en zo de beste resultaten te verkrijgen.

Vlak na de ingreep mag er al meteen gegeten en gedronken worden. We raden aan om de eerste dag eerder lauwe of koude voeding en drank te nuttigen. De volgende dag mag er alles gegeten worden wat comfortabel voelt voor het kind.
De eerste 3 tot 7 dagen zijn de wondes nog behoorlijk gevoelig en mag er zeker pijnstilling gegeven worden indien gewenst.

Nacontrole

We evalueren de weefels, wondjes en symptomen opnieuw 1 week na de ingreep. Dit is een moment waar we ook eventueel de oefeningen met de ouders wat bijsturen indien nodig.
Soms stellen we voor om de controle sneller dan 1 week te laten doorgaan bij kinderen waarbij er een enorm sterke restrictie aanwezig was, dit om alles extra goed te kunnen opvolgen.

Wanneer er bijkomende ondersteuning en evaluatie aan de orde is, plannen we nog een tweede controle in.

Multidisciplinair

We werken steeds multidisciplinair. De frenectomie-ingreep zelf is namelijk een belangrijk deel van de puzzel, maar is niet het enige puzzelstukje.

We raden steeds aan om een check-up door een gespecialiseerd osteopaat te laten uitvoeren zowel vóór als na de frenectomie. Dit om eventuele andere spanning in het lichaam van het kind op te sporen en te behandelen.

Het is tevens cruciaal om na de frenectomie te starten met oromyofunctionele therapie (OMFT) via een gespecialiseerd logopedist.
Doordat de weefsels al meerdere jaren te hard vast werden gehouden door de frenula, zullen er steeds compensatietechnieken bij het kind uitgevoerd zijn geweest om ondanks deze restricties toch te kunnen functioneren.
Via OMFT na de frenectomie zal het kind de tong en lippen op een correcte manier leren gebruiken en zullen de compensatietechieken afgeleerd worden om zo optimale resultaten met een goede functie van de weefsels te kunnen verkrijgen.

In sommige situaties is er een aanvullende, preventieve, orthodontische behandeling aan te raden. Dit is via een ‘los’ beugeltje om de kaken te sturen in de groei. Wanneer er een tongriem aanwezig is worden de kaken onvoldoende gestimuleerd om goed te groeien (met vaak een kruisbeet tot gevolg). Hierdoor is er vaak te weinig plaats in de bovenkaak voor de tong om op een ontspannen manier in de mond te rusten. Een beugeltje stimuleert de groei van de kaken, waardoor de mondholte een voldoende grootte verkrijgt voor de tong en hierdoor preventief de ademhaling doorheen de neus bevordert wordt en de volwassen tanden meer kans hebben om correct en op een juiste stand door te breken.

We werken samen met meerdere deskundigen en kunnen u steeds contactgegevens bezorgen indien gewenst.

Oefeningen

Veelgestelde vragen

deze niet gebruiken aub

Your content goes here. Edit or remove this text inline or in the module Content settings. You can also style every aspect of this content in the module Design settings and even apply custom CSS to this text in the module Advanced settings.

Zal de ingreep pijn doen voor mijn kind?

We verdoven de plaatsen waar de frenectomie dient uitgevoerd te worden. Hierdoor zal er geen pijn optreden tijdens de ingreep.

Eerst wordt er via een verdovende gel de plaats voorverdooft, waardoor de prik van de injectiespuit minder last geeft. Wanneer de voorverdoving is ingewerkt, brengen we de diepere verdoving met een dunne naald aan in het weefsel.
Dit is net hetzelfde als de verdoving bij de tandarts voor een gaatje in een tand te laten behandelen met een vulling.

Wanneer de verdoving volledig is ingewerkt, zal er geen pijn meer gevoeld worden van de laser bij de frenectomie. Wel kan er nog een drukgevoel gewaar genomen worden, maar dit is geen pijn.

Waarom moet er oromyofunctionele therapie gevolgd worden na de frenectomie ingreep?

Wanneer de restrictieve weefsels behandeld worden en ineens de nodige vrijheid krijgen, weten kinderen niet hoe ze nu met deze vrijheid moeten omgaan en hoe hun tong en/of lippen zouden moeten functioneren. Ze kennen namelijk niets anders, want de tong- en/of lipriem, die de natuurlijke bewegelijkheid altijd heeft beperkt, is altijd aanwezig geweest, al sinds hun ontstaan in de baarmoeder. 

Het is daarom belangrijk dat het kind begeleidt wordt in het correct leren gebruiken van de mond en de tong na de frenectomie. Dit gebeurt via oromyofunctionele therapie (OMFT) via een gespecialiseerd logopedist. OMFT is een gestructureerde oefentherapie voor het herstellen van een verstoord evenwicht in het functioneren van de spieren in en rond de mond. Pas wanneer het kind de weefsels goed kan leren gebruiken zullen de resultaten en voordelen op de gezondheid optimaal zijn. 

Zullen de stretchoefeningen pijn doen?

De eerst 3 dagen zullen de wondes nog behoorlijk gevoelig zijn en zullen de stretchoefeningen wel wat pijn veroorzaken. Dit kan deels opgevangen worden met pijnstilling. Ook kan het helpen om alvorens de stretchoefeningen de wondes lichtjes koud te maken gezien dit ook in kleine mate pijnstillend werkt.

Na deze eerste dagen is het niet meer zozeer pijnlijk als eerder vervelend. De meeste kinderen zullen de stretchoefeningen niet graag doen of laten uitvoeren door de ouders, echter zijn deze oefeningen cruciaal om uit te voeren 2-3x/dag gedurende 3 weken om goede resultaten te bekomen. 

deze niet gebruiken aub

Your content goes here. Edit or remove this text inline or in the module Content settings. You can also style every aspect of this content in the module Design settings and even apply custom CSS to this text in the module Advanced settings.

Wat als mijn (tand)arts of zorgverstrekker zegt dat mijn kind een tongriem heeft, maar een andere (tand)arts of zorgverstrekker zegt van niet?

Tongriemen en lipriemen kunnen lastig zijn om ​​correct te diagnosticeren. Opleiding op dit gebied ontbreekt jammer genoeg vaak bij beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg. Het onderwerp wordt meestal niet of amper aangeraakt in tandheelkundige of medische scholen. Een (tand)arts of zorgverstrekker moet op zoek gaan naar aanvullende training en permanente educatie om op de hoogte te zijn van de nieuwste onderzoeken en diagnostische factoren.

Wij evalueren uw kind graag en geven u, als er een beperking is, ons behandeladvies. Vaak voelen ouders dat er iets niet klopt, zelfs nadat een andere zorgverstrekker hen heeft verteld dat er geen beperking is. Zij komen bij ons voor een second opinion en wij beoordelen het kind, stellen de beperking vast en geven behandeling. Nadat het kind de zorg heeft gekregen die het nodig heeft, is het probleem meestal opgelost. Helaas gebeurt dit scenario wekelijks in onze praktijk.
We werken er dan ook aan om zorgverleners meer en meer te informeren over de diagnosevorming van tong- en lipriemen en de effecten op de gezondheid als deze onbehandeld zouden blijven.

Waarom is een behandeling en opvolging bij een gespecialiseerd osteopaat belangrijk?

Vooral de tong, maar ook de lippen zijn sterk verbonden met de fascia (het bindweefsel) in het volledige lichaam. De tong staat zelfs in verbinding met de kleinste teen.
Wanneer er een tong- en/of lipriem aanwezig is, is dit bindweefsel dat lokaal onder spanning staat, wat op zijn beurt spanning geeft op de omringende spieren en weefsels. Na een frenectomie gaat een deel van de spanning op het bindweefsels en de omringende weefsels verminderen, maar dienen deze quasi altijd nog meer in de diepte los gemaakt te worden door een gespecialiseerd osteopaat. 

De tong is tevens sterk verbonden met de regio van de slokdarm, de maag en het middenrif. Kinderen en baby’s met reflux-klachten kampen met problemen van deze regio’s. De osteopaat kan hier verder op inwerken via zachte manipulaties. 

Bovendien kijken gespecaliseerde osteopaten ook naar het optimaliseren van de bezenuwing en doorbloeding van de tong, lip- en wangzones om zo het genezingsproces na de frenectomie te bevorderden.

We raden hierdoor sterk aan om alvorens de ingreep een consult bij de osteopaat vast te leggen om alles na te kijken én tevens een afspraak te maken na de frenectomie om opnieuw alles te laten controleren en behandelen indien nodig. Op die manier kan het lichaam in zijn geheel terug evenwichtiger functioneren.

Kunnen de wondes in de mond ontsteken?

Het is belangrijk te letten op de handhygiëne bij de stretchoefeningen in de mond na de frenectomie. Je kan als ouder ervoor kiezen om goed aansluitende, medisch wegwerpbare handschoenen te dragen bij de oefeningen. Indien je zonder handschoenen werkt, dienen de handen steeds goed gewassen te zijn met zeep en de nagels kort geknipt te zijn alvorens de oefeningen in de mond bij het kind worden uitgevoerd. Gebruik nooit ontsmettingsalcohol op de handen alvorens in de mond te gaan! Dit kan de wondheling vertragen en belemmeren. 

Indien deze instructies goed opgevolgd worden qua hygiëne, zullen de wondes normaliter niet ontstoken geraken. 

Tandartsenpraktijk Hanne Pellens